وبلاگ
HMI چیست؟
HMI چیست؟ آشنایی با واسط کاربری انسان و ماشین
در دنیای اتوماسیون صنعتی، تعامل انسان با ماشین آلات نقش مهمی در بهره وری، کنترل و ایمنی فرآیندها دارد. یکی از ابزارهای کلیدی برای این تعامل، HMI یا Human Machine Interface است. در این مقاله بررسی می‌کنیم که HMI چیست، چگونه کار می‌کند، چه انواعی دارد و چرا در صنایع مختلف ضروری است.
HMI چیست؟
HMI (واسط کاربری انسان و ماشین) یک رابط گرافیکی است که به کاربران امکان می دهد تا با سیستم های کنترل صنعتی مانند PLC، اینورترها، و ماشین آلات ارتباط برقرار کنند. به بیان ساده تر، HMI همان نمایشگری است که اپراتور با استفاده از آن اطلاعات سیستم را می بیند، فرمان صادر می کند و فرآیند را کنترل می نماید.
HMI چه کاری انجام می دهد؟
HMI داده های ورودی از سنسورها و کنترلرها را دریافت می کند، آن‌ها را در قالب گرافیک یا نمودار نمایش می دهد و به اپراتور اجازه می دهد با سیستم تعامل داشته باشد.
عملکردهای اصلی HMI:
نمایش وضعیت دستگاه ها (روشن/خاموش، خطا، دما و…)
دریافت ورودی از اپراتور (مثلاً تغییر سرعت موتور)
نمایش نمودارها و گراف های روند تولید
هشدار دادن در صورت بروز خطا (Alarm)
ثبت داده ها و گزارش گیری
انواع HMI
| نوع HMI | ویژگی‌ها |
|---|---|
| HMI پایه (Text Based) | دارای نمایشگر متنی ساده با دکمه های محدود |
| HMI گرافیکی (Graphical) | صفحه لمسی با رابط گرافیکی رنگی و قابلیت تنظیم |
| HMI صنعتی (Industrial PC) | کامپیوتر صنعتی با سیستم عامل کامل و قابلیت شبکه شدن |
HMI در کجاها استفاده می‌شود؟
HMI تقریباً در تمام صنایع اتوماسیون شده استفاده می شود، از جمله:
صنایع غذایی و بسته بندی
خودروسازی
صنعت نفت و گاز
نیروگاه ها
کارخانه های دارویی
خطوط تولید خودکار
تفاوت HMI با SCADA چیست؟
| ویژگی | HMI | SCADA |
|---|---|---|
| سطح عملکرد | محلی (Local) | گسترده و شبکه‌ای (Centralized) |
| داده‌ها | فقط نمایش داده در HMI | ذخیره‌سازی، تحلیل و کنترل مرکزی |
| هزینه | پایین‌تر | بالاتر و پیچیده‌تر |
برندهای معتبر HMI
در بازار ایران و جهان برند های مطرحی مانند زیمنس (Siemens)، دلتا (Delta)، وینتک (Weintek)، اشنایدر (Schneider) و پاناسونیک (Panasonic) وجود دارند که انواع مختلف HMI را با کیفیت های متنوع تولید می کنند.
چرا HMI اهمیت دارد؟
افزایش سرعت و دقت اپراتور
کاهش احتمال خطای انسانی
بهبود کنترل فرآیند
فراهم کردن اطلاعات بلادرنگ (Real-Time)
بالا بردن ایمنی تجهیزات و کارکنان
چگونه HMI مناسب انتخاب کنیم؟
برای انتخاب HMI مناسب باید به موارد زیر توجه شود:
تعداد ورودی/خروجی های مورد نیاز
نوع ارتباط (RS232, Ethernet, Profibus و…)
ابعاد نمایشگر (4 اینچ تا 15 اینچ یا بیشتر)
دمای محیط و شرایط صنعتی
نرم افزار پشتیبان (مانند WinCC برای زیمنس یا DOPSoft برای دلتا)
✅ اگر به دنبال خرید یا مشاوره در زمینه HMI صنعتی هستید، از بخش تجهیزات اتوماسیون صنعتی سایت arshgp بازدید کنید.
نتیجه‌گیری
HMI یکی از اجزای کلیدی در اتوماسیون صنعتی مدرن است که امکان تعامل مؤثر و ایمن میان انسان و ماشین را فراهم می کند. با انتخاب درست و پیکربندی اصولی آن، می توان بهره وری سیستم را به طور چشمگیری افزایش داد. برای پروژه های صنعتی، انتخاب HMI مناسب به معنی کنترل بهتر، عیب یابی سریع تر و کاهش توقف خطوط تولید خواهد بود.